Het aanbrengen van verhardingen in de voortuin is vergunningsplichtig en is enkel onder strikte voorwaarden toegelaten. Lokaal Bestuur Denderleeuw wil inwoners stimuleren om hun voortuin te vergroenen. Hieronder vind je een overzicht wat kan volgens de wet en tips hoe je je voortuin kan vergroenen.
Wat zegt de wet?
Het aanbrengen van verhardingen in de voortuin is vergunningsplichtig. Verhardingen worden namelijk beschouwd als niet-overdekte vergunningsplichtige constructies.
Enkel de strikt noodzakelijke toegangen tot en opritten naar de woning zijn vrijgesteld van de vergunningsplicht. Deze vrijstelling vormt een uitzonderingsregeling op het algemeen principe van de vergunningsplicht en wordt dus restrictief geïnterpreteerd. De toegangen mogen dan ook niet breder gedimensioneerd worden dan strikt noodzakelijk om toegang te verwerven tot de woning. Indien je dus meer wil verharden, moet je in het bezit zijn van een vergunning.
Je mag dus een verharding in de voortuin aanbrengen onder de vorm van:
- Een padje naar de voordeur
- Een oprit naar een bestaande (vergunde) garage
We maken het even concreet. Een toegang tot de voordeur, recht van aan de straatkant naar de voordeur, met een breedte van maximaal anderhalve meter, is vrijgesteld van vergunningsplicht. Deze breedte betreft de richtwaarde in verband met de toegankelijkheid. Ook een oprit naar de garage geniet op die manier van de vrijstelling van vergunningsplicht indien ze wordt aangelegd met een maximale breedte van drie meter. Daarnaast zijn enkel nog gesloten afsluitingen tot maximaal 1 meter in de voortuin ook vrijgesteld van vergunningsplicht.
Wil je dus meer of andere verharding in je tuin aanbrengen, dan ben je verplicht om een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen aan te vragen. Dat geldt trouwens ook voor waterdoorlatende verhardingen, die aan dezelfde regels onderworpen zijn.
Ook het gebruiken of het aanleggen van een grond als parkeerplaats is eveneens vergunningsplichtig. Je kan dus niet in de voortuinzone een parkeerplaats inrichten zonder het aanvragen van een omgevingsvergunning, zelfs als je geen verharding voorziet.
Vraag je geen omgevingsvergunning aan, dan ben je strafrechterlijk vervolgbaar. Informeer je dus vooraf goed en neem bij twijfel contact op met de dienst Omgeving.
De dienst Omgeving ziet er op toe dat bij omgevingsvergunningsaanvragen er zo weinig mogelijk verhardingen in de voortuin aanwezig zijn en dat de voortuin zo groen mogelijk wordt aangelegd.
Als er geen garage of carport aanwezig is, wordt er bekeken of er een mogelijkheid is tot het vergunnen van een autostaanplaats in de voortuin. Bij voorkeur wordt deze in de zijdelingse bouwvrije strook voorzien. Wij proberen ervoor te zorgen dat elke voortuin minstens voor de helft een groen karakter krijgt. Dit heeft verschillende voordelen. Een groene tuin heeft een aangenamer uitzicht en bevordert de leefkwaliteit van de bewoners en omwonenden. Door de tuin niet te bebouwen of te verharden blijft een deel beschikbaar voor natuurlijke infiltratie van hemelwater in de bodem. Bovendien is elke tuin, hoe klein ook, een natuurlijke oase voor vogels, insecten,… en vermindert ze de opwarming van de stedelijke omgeving.
Ook de ingrepen op het openbaar domein zijn van belang bij zo’n vergunningsaanvraag. Als er een boom of bloemenperkje voor de woning ligt, probeer dit zoveel als mogelijk te bewaren bij het kiezen van een toegang. De kosten van het verwijderen/verplaatsen van deze groenelementen of infrastructuur (bv. elektriciteitskast) en het aanleggen van het voetpad zijn op de kosten van de aanvrager. Ook het verlagen van een boordsteen kan pas aangevraagd worden na het verkrijgen van een omgevingsvergunning (aanvraag wijziging openbaar domein bij dienst Openbare Ruimte.
Hoe leg ik mijn voortuin het beste aan?
Waar verharding wenselijk is, heeft waterdoorlatende verharding altijd de voorkeur. De reden is een positieve invloed op de klimaateffecten. Door de klimaatverandering krijgen we te maken met steeds fellere buien en moeten we maatregelen nemen om in de toekomst de kans op wateroverlast zo klein mogelijk te houden. De bestaande riolen zijn niet voorzien op de felle stortbuien op kortere tijd waardoor de kans op wateroverlast toeneemt.
Door verantwoord (waterdoorlatend) te verharden, zorg je er voor dat meer regenwater kan infiltreren in de bodem en dat de riolering dus minder belast wordt. Bovendien heeft dit een positieve invloed op het grondwaterpeil en verlaag je de kans op waterschaarste tijdens de hete zomers. Waterdoorlatende verharding bestaat in allerlei vormen, van grasbetontegels, poreuze klinkers, open bestratingspatronen, tot andere materialen als hout (houtsnippers of houten vlonders), grind en steenslag.
Vergeet het hemelwater niet
Vanaf 40 m² verharding (terrassen inbegrepen) moeten er maatregelen worden genomen inzake infiltratie. De verharding moet waterdoorlatend aangelegd worden: grasdallen, grind, waterdoorlatende klinkers (op waterdoorlatende fundering zoals steenpuin of drainerend schraal beton),…. Indien de verharding niet waterdoorlatend aangelegd wordt, dient het hemelwater opgevangen via roosters en afgevoerd naar een infiltratievoorziening die voldoende groot is. Een terras kan ook perfect afwateren naar het aanpalend grasperk. Het hemelwater moet sowieso op eigen terrein blijven en mag niet naar de openbare riolering.
Verhard zo weinig mogelijk
- Denk na hoeveel verharding echt nodig is en bekijk dan hoeveel groen er mogelijk is. Ook smalle strookjes groen zijn de moeite!
- Wil je een paadje om je deur te bereiken of een aantal tegels die je naar de brievenbus leiden?
- Wil je een plek om de vuilnisbakken te zetten? Wil je je huis afkoelen door een boom te planten? Is een volledig verharde oprit echt nodig? Of zijn grindstroken, grasdallen, klinkers en tegels met een open voeg of poreuze betontegels ook mogelijk?
Bepaal vooraf welk type voortuin bij je past
- Hou je eerder van strak? Of kies je meer voor wat wilder en kleurrijk? Heb je graag zo weinig mogelijk onderhoud? Wil je vogels en insecten lokken?
- Doe inspiratie op, maak een eigen plantenlijst en combineer verschillende hoogtes van beplanting. Heb je weinig plaats voor een struik of boom, denk dan aan klimplant bijvoorbeeld.